بیگ بنگ: نیم قرن از عملیات خارق العاده آپولو ۱۱ به مقصد ماه میگذرد، اما هنوز هم افرادی هستند که باور ندارند واقعا این اتفاق افتاده است. نظریههای توطئه دربارۀ این رویداد که به دهه ۱۹۷۰ میلادی باز میگردند، بیش از پیش محبوبیت یافتهاند.
به گزارش بیگ بنگ، یکی از نظریههای رایج این است که «استنلی کوبریک» کارگردان فیلم، به ناسا در ساخت فیلمهای تاریخی از شش فرود موفق در ماه کمک کرده است. اما آیا انجام چنین کاری با فناوری آن زمان امکانپذیر بود؟ «هاوارد بری» در این مقاله نوشته: من کارشناس سفرهای فضایی، دانشمند یا مهندس نیستم. من یک فیلمساز و سخنران هستم؛ در عین حال، نمیتوانم بگویم که چگونه در سال ۱۹۶۹ در ماه فرود آمدیم. با قدری اطمینان میتوانم بگویم که امکان ندارد ویدئوی فرود در ماه ساختگی باشد.
در زیر به برخی از متداولترین عقاید و پرسشها در خصوص عکسها و نوع فیلمبرداری در ماه پرداخته می شود.
ادعا: فیلمهای مربوط به فرود در ماه در استودیو ضبط و فیلمبرداری شده است.
پاسخ: دو روش مختلف برای صحنههای متحرک وجود دارد. ۱- ویدئو و ۲-فیلم. ویدئو به روش الکترونیکیِ ضبط در واسطههای مختلف اشاره می کند، مثل نوار مغناطیسی متحرک. امکان پخش ویدئو در گیرندههای تلویزیونی هم وجود دارد. اما در فیلم، امکان ضبط ۲۴ فریم در هر ثانیه وجود دارد، در حالیکه تلویزیون ۲۵ یا ۳۰ فریم را شامل می شود؛ البته بسته به اینکه در کجای جهان باشید. اگر با این ایده همراه شویم که فیلمهای مربوط به فرود فضانوردان در ماه در استودیوی تلویزیونی ضبط شدهاند. در این صورت باید ویدئویی با ۳۰ فریم در هر ثانیه انتظار داشته باشیم که البته انتظار تلویزیونی در آن زمان به شمار می رفت. با این حال، میدانیم که ویدئوی مربوط به نخستین فرود در ماه در ۱۰ فریم در هر ثانیه و با دوربین ویژهای ضبط شده است.
ادعا: آنها از دوربین ویژه آپولو در استودیو استفاده کردند و سپس صحنههای آن را کُند کردند تا اینگونه وانمود شود که جاذبه کمتری وجود دارد
پاسخ: برخی افراد شاید مدعی شوند که وقتی به افراد در قالب صحنه آهسته نگاه می کنید، به نظر می رسد که در محیطی با جاذبه کم حضور داشته باشند. در این حالت آهسته کردنِ فیلم، به فریمهای بیشتری از حالت عادی نیاز دارد. برای این کار، به دوربینی نیاز است که بتواند فریمهای بیشتری را در هر ثانیه تحت پوشش قرار داد و با دوربین عادی فرق داشته باشد. وقتی صحنۀ فرود در ماه با سرعت فریم عادی پلی می شود، این صحنه برای لحظات بیشتری پخش می شود. وقتی فیلم ِ مربوط به آرمسترانگ که به «یک قدم کوچک» معروف است پخش شد، دوربین آپولو(Apollo Lunar Television Camera) در بخش کناری ماژول ماه آپولو ۱۱ نصب شده بود.
در زمان پخش، ضبط کنندههای دیسک مغناطیسی با توان ِ ذخیره صحنۀ آهسته، فقط میتوانستند ۳۰ ثانیه برای پلی بک ۹۰ ثانیهای با صحنه آهسته فیلم بگیرند. برای ضبط ۱۴۳ دقیقه بصورت صحنه آهسته، باید ۴۷ دقیقه از صحنه زنده را ضبط و ذخیره کنید. این کار به هیچ وجه ساده نیست.
ادعا: شاید آنها ضبط کنندۀ پیشرفتهای برای ایجاد فیلمهای صحنه آهسته در اختیار داشتند.
پاسخ: خب، شاید آنها به چنین فناوری پیشرفتهای دسترسی داشتهاند؛ اما اینکه این دوربین فیلمبرداری ۳۰۰۰ برابر پیشرفتهتر از انتظار باشد، مسئلهای قابل تامل و تردیدبرانگیز است.
ادعا: آنها صحنه فیلم را بصورت عادی فیلمبرداری کرده و سپس آن را در قالب صحنه آهسته ارائه کردند. سپس فیلم به گونهای تبدیل و دستکاری شد که در تلویزیون نشان داده شود.
پاسخ: خب این ادعا قدری با منطق سنخیت دارد. یک قرقره فیلم ۳۵ میلیمتری (۲۴ فریم در ثانیه)، یازده دقیقه طول می کشد و ۱۰۰۰ فوت درازا دارد. اگر این موضوع را دربارۀ فیلمی بصورت ۱۲ فریم در ثانیه بکار ببریم که ۱۴۳ دقیقه به طول می انجامد، به بیش از شش قرقره نیاز است. سپس باید آنها را در کنار همدیگر قرار داد. هیچ کدام از محصولات مصنوعی وجود ندارند، لذا این نتیجهگیری منطقی است که این صحنه به صورت فیلم ضبط نشده است. وقتی این مسئله را در نظر بگیرید که فرودهای بعدی در ماه با ۳۰ فریم بر ثانیه فیلمبرداری شدهاند، می بینید که ارائه فیلمهای ساختگی از صحنه فرود در ماه سه برابر سختتر می شود. پس عملیات آپولو ۱۱، عملیات آسان بوده و بعدیها سختتر بودند.
ادعا: پرچم با وزش باد در حال حرکت است و هیچ بادی در ماه نیست. یقینا این باد مصنوعی در استودیو ایجاد شده است. یا در صحرا فیلمبرداری شده است.
پاسخ: نه، اینطور نیست. وقتی پرچم رها می شود، آرام سر جای خود قرار می گیرد و در صحنههای بعدی فیلم حرکت نمی کند. علاوه بر این، چقدر باد در داخل استودیوی تلویزیونی میتوان تولید کرد؟ شاید برخی بگویند باد در صحرا می وزد. اما در ماه جولای، صحرا با گرمای شدیدی همراه است و شما براحتی می توانید موج گرما را در صحنۀ ضبط شده ببینید. در حالیکه آثاری از امواج گرما در فیلم فرود در ماه نمی بینید.
ادعا: نورپردازیهای این فیلم مصنوعی هستند و از یک لامپ نورافکن استفاده شده است. سایهها هم عجیب به نظر میرسند.
پاسخ: بله درست است. این لامپ نورافکن(خورشید) در فاصله ۹۳ میلیون مایلی ماه قرار دارد. با دقت به این سایهها نگاه کنید. اگر منبع نور، لامپ نورافکن در نزدیکی بوده باشد، سایهها از نقطهای مرکزی نشات می گرفتند. اما چون منبع نور در فاصله خیلی دوری قرار دارد، سایهها در بسیاری از جاها بصورت موازی هستند. البته نباید از این نکته هم غافل شد که خورشید تنها منبع درخشش نیست؛ نور از زمین هم بازتاب داده می شود. این عامل باعث شده بعضی از سایهها موازی به نظر نیایند.
ادعا: همهمان میدانیم که استنلی کوبریک این فیلم را ساخته است.
پاسخ: شاید از استنلی کوبریک درخواست کردهاند که صحنه فرود در ماه را بسازد. اما چون کوبریک انسان کمالگرایی بود، حتما برای این کار اصرار میکرد که فیلمبرداری در موقعیت واقعی انجام گیرد. مستندات هم نشان می دهد که وی هیچ علاقهای به پرواز نداشت.
ترجمه: منصور نقیلو/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: theconversation.com